HULING PAALAM NI DR. JOSE RIZAL
ni Andres Bonifacio
12 pantig bawat taludtod
Ito ang pagkasalin ni Andres Bonifacio sa sariling wika ng tulang Ultimo Adios ni Dr. Rizal na nasulat sa wikang Kastila
1
Pinipintuho kong Bayan ay paalam
lupang iniirog ng sikat ng araw,
mutyang mahalaga sa dagat Silangan
kaluwalhatiang sa ami'y pumanaw.
2
Masayang sa iyo'y aking idudulot
ang lanta kong buhay na lubhang malungkot;
maging maringal man at labis alindog
sa kagalingan mo ay akin ding handog.
3
Sa pakikidigma at pamimiyapis
ang alay ng iba'y ang buhay na kipkip;
walang agam-agam, maluwag sa dibdib,
matamis sa puso at di ikahapis.
4
Saanman mautas ay di kailangan,
sipres o laurel, liryo ma'y putungan,
pakikipaghamok at ang bibitayan
yaon ay gayundin kung hiling ng Bayan.
5
Ako'y mamamatay ngayong namamalas
na sa silanganan ay namamanaag
yaong maligayang araw na sisikat
sa likod ng luksang nagtabing na ulap.
6
Ang kulay na pula kung kinakaylangan
na maititina sa iyong liwayway,
dugo ko'y isabog at siyang ikinang
ng kislap ng iyong maningning na ilaw.
7
Ang aking adhika sapol magkaisip
nang kasalukuyang bata pang
Ang Mi último adiós o Huling Paalam ay isang tulang likha ng pambansang bayani ng Pilipinas na si Jose Rizal. Isinalin ang orihinal na nasusulat sa wikang Kastila sa mga pangunahing wika ng daigdig tulad ng Ingles, Pranses, Aleman, Italyano, Nippongo, Malayo, at marami pang iba. Gayon din, naisalin din ito sa iba&#;t ibang wikain sa Pilipinas, tulad ng Tagalog, Ilokano, Kapampangan, Pangasinan, Bikol, Sugbuanon, Hiligaynon, at iba pa.
Kasaysayan ng Tula
Hindi matiyak kung kailan isinulat ni Jose Rizal ang kahuli-hulihan ang tulang ito. Ayon sa tradisyunal na paniniwala, sinasabing isinulat ito ni Rizal ng gabi ng bisperas ng pagbaril sa kanya, Disyembre 29, Ngunit ayon sa mga tala, si Rizal ay maraming ginawa noong mga huling araw ng kanyang buhay. Marami siyang tinanggap na bisita: ang kanyang mga kapatid, ang asawang si Josephine Bracken at ang mga prayleng humihimok sa kanya na isagawa ang pagbawi o retraksyon. Sinasabi pang ibinigay niya ito sa kapatid niyang si Trinidad na dumalaw sa kanya noong hapon ng Disyembre Samakatuwid ay hindi niya isinulat ang tula kinagabihan ng bisperas at mismo noong araw ng kanyang pagbaril.
Hindi pinangalanan ni Rizal ang tula. Bunga i
Image Source:
HULING PAALAM ni Rizal
This is a Tagalog translation by Andres Bonifacio of the poem Mi Último Adios (My Last Farewell) originally written in Spanish by Filipino national hero Jose Rizal.
Pinipintuho kong Bayan ay paalam,
Lupang iniirog ng sikat ng araw,
mutyang mahalaga sa dagat Silangan,
kaluwalhatiang sa ami&#;y pumanaw.
Masayang sa iyo&#;y aking idudulot
ang lanta kong buhay na lubhang malungkot;
maging maringal man at labis ang alindog
sa kagalingan mo ay akin ding handog.
Sa pakikidigma at pamimiyapis
ang alay ng iba&#;y ang buhay na kipkip,
walang agam-agam, maluwag sa dibdib,
matamis sa puso at di ikahahapis.
Saan man mautas ay di kailangan,
cipres o laurel, lirio ma&#;y patungan
pakikipaghamok, at ang bibitayan,
yaon ay gayon din kung hiling ng Bayan.
Ako&#;y mamamatay, ngayong namamalas
na sa Silanganan ay namamanaag
yaong maligayang araw na sisikat
sa likod ng luksang nagtabing na ulap.
Ang kulay na pula kung kinakailangan
na maitina sa iyong liwayway,
dugo ko&#;y isaboy at siyang ikikinang
ng kislap ng iyong maningning na ilaw.
Ang aking adhika sapul magkaisip
noong kasalukuyang bata pang maliit,
ay ang tanghaling ka
Bago siya binaril sa Luneta o Bagumbayan noong ika ng Disyembre, , lumikha si Rizal ng kanyang huling akda. Hindi niya nilagyan ng pamagat ang tula, pero kilala ito ngayong “Huling Paalam” sa Filipino; ito ay isang pagsasalin ng pamagat sa Espanyol na “Último Adios.” Ngayon, maliban sa daigdig ng mga nagsasalita ng Espanyol, kapag binabasa ang tula, binabasa ito sa salin. Ibig sabihin kahit mga Pilipino mismo ay nakilala ang akda sa wikang kaiba sa orihinal, maaaring sa Ingles o sa Filipino.
Hindi simple ang proseso ng pagsasalin, lalo na kapag ang pagsasalinang wika ay napakadayuhan gaya ng mula Espanyol tungo sa Tagalog. Isa sa mga una at mahalagang pagsasalin ng huling akda ni Rizal ay ginawa ni Andres Bonifacio noong Sa unang pagbasa ay makikita na magkaibang-magkaiba ang dalawang bersyon. Iba ang mga salita at mga saloobin. Sinasalamin ng dalawang bersyon ang dalawang bayan na magkaibang-magkaiba. Sa sanaysay na ito, susuriin ko ang “Último Adios” at ang “Huling Paalam.” Susubukan kong ipakita ang pagkakaiba ng pag-iisip ng mga Pilipino sa mga Espanyol. Bibigyang-diin ko ang tatlong sumusunod na paksa: 1) ang mga pagkakaiba ng konsepto ng nasyon (bayan bersus patria), 2)
Biographies you may also like
Jean andreau biography Jean Andreau, French History educator. Recipient Bronze medal, , Silver medal, , National Center for Scientific Research, Paris. Fellow Churchill College; member Academia .
Andrea ramsey composer biography Dr. Andrea Ramsey enjoys an international presence as a composer, conductor, scholar and music educator. She is the headline clinician for the Washington ACDA .
Pavlina dokovska biography A First Prize winner of the Claude Debussy International Competition in France and Italy’s International Piano Competition of Senigallia, Bulgarian pianist Pavlina Dokovska has gained .
Adel al kalbani biography of michael jackson michael jackson.
Jimmy buffett biography children Savannah Buffett, Cameron Marley Buffett, and Sarah Delaney Buffett are the three children born to Jimmy Buffett and his wife Jane Slagsvol. Savannah Jane Buffett is the first .
Bethann hardison biography of mahatma Now, a new documentary, Invisible Beauty, co-directed by Hardison, explores the fashion trailblazer’s commitment to fighting for diversity in the industry since beginning her Missing: biography · mahatma.
Pegge hopper biography of abraham BIO; ORIGINALS. PRINTS. PRINTS ON PAPER; GICLÉES ON CANVAS; KOA FRAMED PRINTS; INFO ABOUT PRINTS; POSTERS & MORE. POSTERS; CALENDARS; PAREO; Missing: abraham.